Achtstegroepers proberen verhitte pietendiscussie te depolariseren

Het Noordhollands Dagblad heeft kinderen van leerjaar 8 geïnterviewd over het project waaraan zij hebben deelgenomen n.a.v. de Pietendiscussie. Klik hier voor het artikel in de krant. (http://www.windwijzer.nl/content/31870/download/clnt/96030_2020-11-19_-_RKBS_De_Windwijzer_-_Artikel_7_gewoonten_pietendiscussie.pdf)

DEN HELDER - Basisschool de Windwijzer in Den Helder hoopt dat kinderen de verhitte pietendiscussie kunnen depolariseren. Hun achtstegroepers zijn dit jaar samen tot een oplossing gekomen om het feest voor iedereen leuk te houden.

De Windwijzer hanteert een pedagogische leerlijn, ’The Leader in Me’, die uitgaat van de zeven gewoonten gebaseerd op het gedachtegoed van Stephen R. Covey, een Amerikaanse auteur. Een belangrijke kernwaarde is dat de kinderen wordt geleerd om naar elkaar te luisteren en feiten te onderzoeken, voordat een eigen mening wordt verkondigd. Tijdens het voeren van het klassengesprek over piet de afgelopen weken was dit gedachtegoed dan ook het uitgangspunt.

Standpunten

„Dat vond ik wel moeilijk”, zegt de 11-jarige Indy. „Je geeft al heel snel een mening.” Dat beamen ook Finn (12), Dex (12), Kane (12), Lucia (11) en Leyla (11). Met z’n zessen zitten ze aan tafel. Daarop ligt een groot vel papier met standpunten uit de klas over hoe piet er dit jaar uit moet zien tijdens het Sinterklaasfeest. Finn: „We hebben eerst de feiten verzameld en toen onze mening pas gevormd. Daaruit kwamen allemaal verschillende dingen.” Op het blad staan inderdaad uiteenlopende teksten: ’piet mag zo blijven, omdat we dat gewend zijn. Het is niet racistisch bedoeld’ tot ’mensen mogen zelf weten hoe ze Sinterklaas vieren’ en ’ze mogen roetveegpieten zijn, omdat ze door de schoorsteen gingen’.

Win-win

Het belangrijkste doel van het groepsgesprek was om tot een oplossing te komen waar iedereen zich in kon vinden. Dat noemt schoolleider Bart Oud, die ook aanwezig is geweest bij de lessen, een win-win oplossing. „Een compromis vinden wij eigenlijk een verlies. Dan is niemand helemaal tevreden. Bij een win-win oplossing zorgen we ervoor dat iedereen tevreden is.”

De kinderen vinden allemaal dat er door volwassenen overdreven gereageerd wordt. „Het is een kinderfeest, dus ze moeten zich er niet mee bemoeien”, zegt Lucia. Kane vindt dat ook. „Het is belangrijk dat het voor de kinderen leuk is.”

Eerst begrijpen en pas daarna begrepen worden is een ander belangrijk uitgangspunt van ’The Leader in Me’. Daar kunnen de volwassen nog heel wat winst behalen volgens de achtstegroepers. Dex heeft gemerkt dat iedereen in de klas het zelfs leuk vond om proactief mee te doen aan de discussie. „We hadden allemaal andere meningen, maar niemand had ruzie met elkaar.” Indy: „Als je normaal met elkaar praat, is zo’n heftige discussie niet nodig.” Wat haar betreft is Zwarte Piet niet racistisch bedoeld, maar als mensen er last van hebben, mag het uiterlijk best veranderen.

Liedjes

Finn merkt op dat teksten als ’ook al ben ik zwart als roet, ik meen het wel goed’, niet leuk zijn om te horen voor mensen van kleur. Oud vertelt dat op zijn vorige school kinderen naar hem toe zijn gekomen omdat ze aanstoot namen aan bepaalde teksten in liedjes. Iets soortgelijks is niet voorgevallen op de Windwijzer.

„Maar daar hebben we ook niet expliciet naar gevraagd”, licht hij toe. Volgens de kinderen aan tafel kan het best een drempel zijn om zoiets aan te geven, omdat veel mensen fel zijn in de discussie. In de klas zitten een aantal kinderen die getint zijn, maar ook zij nemen volgens de kinderen geen aanstoot aan Zwarte Piet in de traditionele vorm. Lucia is zelf getint, ze is half Braziliaans. Als het alleen aan haar had gelegen, had piet inderdaad gewoon zwart kunnen blijven. Toch vindt ze de gezamenlijke uitkomst een goede oplossing. Leyla, die naast Nederlands bloed ook Turks en Marokkaans bloed heeft, sluit zich daar bij aan. Wel vindt ze het een beetje gek dat het na zoveel jaar ineens anders moet.

Voorbeeld

Oud is trots op wat de kinderen samen hebben bereikt. „Het is mooi om te zien dat er, ondanks eigen meningen en opvattingen, naar elkaar geluisterd wordt. Daar kunnen volwassen een voorbeeld aan nemen. De kinderen hebben zichzelf niet op de voorgrond geplaatst, maar gekeken naar hoe hier voordeel voor iedereen in te behalen viel. Ze zijn ook prima in staat om over dingen heen te stappen.”

Volgens hem ligt er voor het onderwijs een grote taak om kinderen te leren om te gaan met onze gepolariseerde samenleving. „We moeten kinderen leren alternatieven en oplossingen te vinden in plaats van alleen maar aan zichzelf te denken. Iedereen mag zijn eigen mening of belang hebben, maar probeer het ook vanuit een ander perspectief te bekijken”

Samen zijn de kinderen tot de win-win oplossing gekomen dat achtstegroepers dit jaar zelf hulppieten zullen spelen. Er is gekozen voor roetveegpieten met veel vegen, maar niet helemaal zwart. Oud is blij met de uitkomst. „Ik vond het best spannend, ze hadden met allerlei oplossingen kunnen komen. Die hadden we dan natuurlijk ook uitgevoerd, we doen dat niet alleen als het ons uitkomt.”

De zeven gewoonten van Covey

Stephen R. Covey (1932) was een Amerikaans auteur. Hij schreef onder andere de bestseller The Seven Habits of Highly Effective People. Dit boek beschrijft zeven gewoonten die trachten naar blijvend succes in het leven. Op de Windwijzer zijn deze gewoonten vertaald naar de leerlijn ’The Leader in Me’, waar leerlingen op een speelse manier leren richting aan zichzelf te geven en het goede te doen. De zeven gewoonten van Covey zoals die op de Windwijzer worden toegepast:

1: Wees proactief

2: Begin met het eind in gedachten

3: Belangrijke dingen eerst

4: Denk win-win

5: Eerst begrijpen, dan begrepen worden

6: Creëer synergie, samen kunnen we meer dan alleen

7: Houd de zaag scherp, zorg goed voor je lichaam, geest en ziel

Verslaggever: Tessa Thepen

Foto: Studio Peter van Aalst